Wij zijn voorts ongelooflijk blij met en dankbaar voor de bijzondere, substantiële schenking die wij hebben ontvangen uit de nalatenschap van een van de Vrienden die het Dansersfonds vanaf de start hebben gesteund: de heer Jan Jaap van Rijn (1933-2021). “Jan Jaap, mijn oom, vertelde mij ooit dat hij wel vijftig dansvoorstellingen per jaar bezocht”, zegt zijn nicht Emilie Boer. “Hij was vaste bezoeker van Nederlands Dans Theater, Het Nationale Ballet, Scapino Ballet Rotterdam en Introdans, maar hij hield ook van niet-Westerse dans en van de grote Hollywood-films met Gene Kelly en Fred Astaire. Daardoor heeft het ondersteunen van en bijdragen aan de ontwikkeling van jonge dansers ook altijd zijn interesse gehad.” Bestuurslid Han Ebbelaar: “De schenking van Jan Jaap geeft ons voor de komende jaren veel extra bewegingsruimte. Als fonds kunnen wij hierdoor, met grote dank aan deze bijzondere balletvriend, weer nieuwe eigen initiatieven ontplooien.”

“Een markante, uiterst veelzijdige en betrokken man.” Zo omschrijft Emilie Boer haar oom Jan Jaap van Rijn, in 1933 geboren in Batavia en in 1994 benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. “Die veelzijdigheid bleek alleen al uit het feit dat hij als technicus en bèta-man ook ongelooflijk veel van dans, film en theater hield.” Van Rijn werkte zijn hele carrière voor het ministerie van Defensie, waar hij als ingenieur een van de hoofdontwerpers van de zogeheten Walrusklasse-onderzeeboten van de Koninklijke Marine was. “Hij ging ook graag en regelmatig mee op dansreizen naar het buitenland, maar”, zegt Emilie Boer, “zijn langgekoesterde droom om met de Vrienden van Het Nationale Ballet ook Rusland te bezoeken, kon hij – vanwege zijn functie – pas na zijn pensioen realiseren.”

Haar oom danste ook jarenlang zelf. “Tijdens zijn studententijd, in de jaren vijftig, volgde hij balletlessen bij de school van Eeke Thomée in Delft.” Emilie herinnert zich vooral de verjaardagen van haar oom, die hij, ‘bij ronde getallen’, altijd in een theatertje vierde. “Een dansoptreden was dan vaste prik. Bijvoorbeeld van Indiase of Indonesische dansers. Mijn oom had een enorm brede smaak, hij ging naar Het Nationale Ballet maar ook naar kleinschalige voorstellingen in het Haagse Korzo Theater. Hij was niet zo van de tutu’s, hield meer van modern ballet. Daarnaast had hij ook een uitgebreide collectie dansfilms. Ik herinner me dat we bij hem vaak, nog op de 8 mm-projector, naar films van Fred Astaire of Gene Kelly keken. Hij was fanatiek op meer gebieden – zeilen, badminton – maar de liefde voor dans, film en theater was zo groot dat hij na zijn pensionering zelfs nog theaterwetenschappen is gaan studeren.”

Zes jaar geleden kreeg Van Rijn een herseninfarct, waardoor hij, vertelt Emilie Boer, mentaal en fysiek erg achteruit is gegaan. “Hij had toen al zijn testament opgesteld, waarin was bepaald dat zijn vermogen aan twee goede doelen moest worden nagelaten. Het Dansersfonds is er daar een van. De ondersteuning van jonge dansers bij hun ontwikkeling heeft hij altijd heel belangrijk gevonden.”

“Lex en ik kennen Jan Jaap al heel lang”, zegt Han Ebbelaar. “Naast de balletschool van Eeke Thomée in Delft, waar hij lessen volgde, runde een van mijn familieleden een fruithal. Zo kwamen we al vroeg met hem in contact en bij de eerste voorstellingen van Nederlands Dans Theater, eind jaren vijftig, begin jaren zestig, en zelfs al daarvoor bij de voorstellingen van het Nederlands Ballet (voorloper van Het Nationale Ballet – red.) kwamen we hem al tegen. En dat is altijd zo gebleven. Hij was een enorm fanatieke en betrokken dansfan, die ons fonds vanaf het begin heeft gesteund en bijvoorbeeld ook een groot aantal beeldjes om niet ter beschikking heeft gesteld voor de uitreiking van de Alexandra Radius Prijs van de Vrienden van Het Nationale Ballet. Maar hij liep daarmee nooit te koop, was áltijd bescheiden, drong zichzelf nooit op de voorgrond.”

Ebbelaar spreekt namens het voltallige bestuur van het Dansersfonds als hij zegt dat ‘we ongelooflijk dankbaar zijn vanwege de schenking van Jan Jaap’. “Door dit extreem gulle gebaar hebben wij de komende jaren als fonds veel meer bewegingsruimte. We kunnen weer nieuwe initiatieven ontplooien om jonge dansers te steunen en dat is, in de deze tijd, misschien wel belangrijker dan ooit.”

Fotobijschriften:
Jan Jaap van Rijn tijdens een optreden van zijn eigen balletschool, eind jaren vijftig
Jan Jaap van Rijn in 1994 bij zijn benoeming tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau